ekologia Archives - Zientzia Kaiera

Gizakioi mesede handia egingo liguke basatzeak. Baina.. zer esan nahi du horrek? Zergatik izan daiteke ona guretzat? Cristian Moyanoren Basatzea: basabizitzara itzultzea (2025) liburuak galdera hauei erantzuna ematen die, erakutsiz basatzeak inguruan duzun bizitzaren aurrean begiak irekitzea eta zu zer […]

Oxfordeko Unibertsitateko ikertzaileek Kenya iparraldeko elefanteen migrazioak ikertu dituzte 22 urtez. Argitaratu berri den ikerketak animalia erraldoi hauen hautaketen zergatiak argitu ditu. Elefanteek kostu-irabazi erabakiak hartzen dituztela frogatu du artikuluak, eta beren inguruaz kontziente direla erakutsi. Zientzialarien hitzetan, “animaliek migrazio-ibilbideak […]

Urtero, ‘Top-down’ eta ‘Botton-up’ ikuspegien arabera, 287 eta 371 teragramo metano igortzen dituzte atmosferara iturri natural lurtar eta akuatikoek1. Plaka tektonikoen ertzetan eta eremu bolkanikoetan aurkitzen diren emisio-fokuek garrantzi handia dute karbonoaren zikloa ikertzeko orduan; izan ere, inguru horietako metano […]

Adimen artifiziala Talde zientifiko batek AINU garatu du, minbizi-zelulak eta zelula normalak bereizteko eta birus-infekzioak hasierako etapetan detektatzeko gai den adimen artifiziala. Horretarako STORM mikroskopiaren bidez lortutako bereizmen handiko irudiak erabiltzen dituzte. Zelularen nukleoan maila nanometrikoan gertatzen diren aldaketak aztertzen […]

Ekologia Gernikako araztegia itxi ondoren, Urdaibaiko estuarioko fitoplanktonaren komunitatean aldaketa esanguratsuak identifikatu dituzte UPV/EHUko ikertzaileek. Mantenugaien isurketen murrizketak uraren kalitatea hobetu du, eta horrek fitoplanktonaren biomasa eta osaeran eragin du. Estuarioaren kanpoaldean biomasa jaitsi den bitartean, araztegi inguruan igo egin […]

Fitoplanktona fotosintesia egiten duten organismo mikroskopikoen multzo bat da eta oso sentikorra da mantenugaiak eskuratze-prozesuan gertatzen diren aldaketekiko. Horri esker, adierazle baliagarria da giza jardueraren (eutrofizazioaren) ondorioz sortzen diren gehiegizko mantenugai-kantitateak ebaluatzeko eta haiek murrizteko egiten diren ekintzen ondorioak aztertzeko […]

Zuhaitzen inbentarioa (2021) liburuak munduko 60 zuhaitz-espezie inguru biltzen ditu, Europakoak franko: hostozabalak, koniferoak, palmondoak. Hosto, baso eta azal desberdinei buruzko hiztegi irudidun txiki batez gain, egileek, besteak beste, landare bakoitzaren izen zientifikoa, lor ditzaketen garaiera eta adina zehaztu dituzte […]

Klima-aldaketa Klima-aldaketa arintzeko itsasoak duen garrantzia nabarmendu du Maxi Castrillejo itsas zientzialariak, karbonoa eta beroa xurgatzen dituelako. Beste ikertzaile batzuekin batera, klima-aldaketak itsas ekologian dituen eraginak aztertu ditu Groenlandian, hala nola izotza urtzea eta horrek fitoplanktonean duen eragina. Klima-aldaketak Groenlandiako […]

Berotegi-efektuak eragingo dituen lehorte, tenperatura eta CO2-maila altuko baldintzek arriskuan jarriko dituzte gari-ekoizpenak. Euskal Herriko Unibertsitateko Landareen Biologia eta Ekologia Saileko ikertzaileek egiaztatu dute artobeltzak gariak baino hobeto erantzuten duela muturreko kondizio horietan, landareen hainbat parametro fisiologiko aztertuta. Datuek argi […]

Matematika Egin berri den ikerketa batek Big Bangetik harago ikustea posible ote den ikertzen du, Einsteinen erlatibitatearen teoria aplikatuz. Unibertsoaren hasiera markatzen duen singularitatea kurbadura-singularitatea (infinitua) edo koordenatu-singularitatea (erauzgarria) den aztertu dute. Bere lanak inflazio aurreko berezitasunak sailkatzen ditu eskala […]